Beestjes lijken soms erg schadelijk voor de planten in de tuin, maar zijn ze dat ook daadwerkelijk? Onderzoek zelf het nut van deze beestjes!
De kinderen gaan beestjes uit de tuin of de omgeving observeren in een terrarium of aquarium.
Kijk welke mogelijkheden voor een terrarium jij hebt op de groep. Er zijn verschillende opties, zoals een mierenbak, wormenbak, doorzichtige plastic bak met deksel (met gaten!) of een echt terrarium.
Bedenk vervolgens welke beestjes je wilt gaan houden in het terrarium. Je kunt slakken of wandelende takken kiezen of in het voorjaar kikkerdril in een bak water op de groep zetten. Ook kun je kiezen voor een mierenboerderij of wormenhotel. Deze kun je online bestellen. Onder het kopje ‘benodigdheden’ vind je de web linkjes naar verschillende starterspakketten.
Zorg dat je zelf weet wat de door jou gekozen dieren nodig hebben voordat je de dieren introduceert op de groep. In deze activiteit geven we een voorbeeld voor een terrarium met slakken.
Vertel de kinderen dat een boer verschillende planten (gewassen) op zijn grond heeft. Gras voor de koeien of verschillende soorten groenten of fruit om te verkopen. Wij zijn als mensen echter niet de enige die wel een appeltje lusten of de blaadjes van de sla wel lekker vinden. Zo zijn er ook heel veel dieren die dit lekker vinden, zoals slakken en rupsen. Er is een tijd geweest dat we daarom zo min mogelijk dieren op de akkers wilden, omdat zij alle aanvreten.
Nu zie je echter dat we juist steeds vaker dieren inzetten om schadelijke dieren te bestrijden. Zo helpen lieveheersbeestjes tegen bladluis en zorgen sluipwespen voor minder bladluizen en rupsen.
Veel beestjes helpen ons dus juist. Wormen, mieren en slakken zorgen voor een gezonde grond. Zij zijn de opruimers van de natuur. Door de oude verdorde blaadjes op te eten, weer uit te poepen als mest of door kleine gangetjes in de grond te graven waardoor deze luchtiger wordt en de wortels makkelijker kunnen groeien. Daarnaast vormen zij weer voedsel voor vogels en andere dieren waardoor ze de voedselketen in stand houden.
Zeer interessant dus deze beestjes te bestuderen en er achter te komen hoe ze leven, wat ze nodig hebben en wat ze allemaal kunnen doen. Vertel de kinderen dat jullie daarom zelf een terrarium gaan inrichten waar de beestjes in kunnen leven en wij ze kunnen bekijken.
Zet het terrarium (zie materialen) op een geschikte plek met voldoende licht, maar uit de zon en niet te warm.
Richt de bak in met dingen die de beestjes nodig hebben. In dit voorbeeld gaan we slakken houden. Zij hebben een ondergrond van (pesticide vrije!) potgrond en mos nodig, waar ze zich in kunnen begraven. Verder kunt je de bak aankleden met wat gedroogde takken of kurk en een plantenpotje op zijn kant, zodat de slakken zich daar in kunnen verstoppen. Je kunt er ook eventueel nog plantjes in zetten, maar zorg dat dit wel plantjes zijn die uit de omgeving van de slak komen om te voorkomen dat ze schadelijk zijn voor de slak. Een heel ondiep(!) waterschaaltje (of dekseltje) dient als drinkbakje en houdt het vochtigheids peil in de bak hoger.
Nu kunnen jullie wat slakken zoeken in de omgeving. Slakken zijn graag samen, dus zet een paar slakken bij elkaar in het terrarium. Naaktslakken en huisjesslakken leven anders, en gaan daarom minder goed samen.
Nu kunnen de kinderen de slakken volgen en verzorgen.
Verzorging
Je kunt de slak elke paar dagen rauwe groenten en fruit geven; zoals appelschijfjes, tomaten, wortels en bladgroente. Ze houden van gevarieerd voedsel. Je kunt het op een etensbakje/schoteltje leggen, zodat je rottende resten makkelijk kunt verwijderen. Leg er ook af en toe wat eierschalen (of sepiabeen, te koop bij de dierenwinkel) bij, voor de calcium die slakken nodig hebben. Ze kunnen dit opnemen via hun lichaam, dus gewoon door er op te gaan zitten. Spuit ook regelmatig wat water (op de wanden) in de bak (en meteen ook op het waterschaaltje) om een vochtig klimaat in de bak te houden.
Als het project over is kun je de slakken weer uitzetten waar je ze gevonden hebt. Mocht je de bak langere tijd laten staan, maak de bak dan iedere maand schoon en verschoon dan ook de ondergrond.
Zoals in de voorbereiding al aangegeven werd zijn er diverse mogelijkheden om dieren op je groep te houden. Een aantal voorbeeld sites voor andere mogelijkheden:
De kinderen kunnen een dagboekje bijhouden over wat er gebeurt met de beestjes. Zeker met dieren die verschillende stadia doormaken, zoals rupsen en kikkervisjes, is dit erg leuk om bij te houden. Ondersteun dit eventueel met foto’s op verschillende momenten.
Kijk iedere dag even wat de dieren doen en verzorg de dieren samen met de kinderen. Maak eventueel een schema wie wanneer de dieren mag verzorgen.
Bespreek wat de dieren doen en wat de rol van deze dieren in de natuur is. Denk daarbij aan wat zij eten en voor wie zij als voedsel dienen. Samen vormen zij een voedselketen.
Let op: Als je geen babyslakjes in je bak wil, moet je de eitjes verwijderen voor ze uitkomen, Dit duurt meestal een week of twee.
Zorg voor een goede afsluiting van jullie (zelfgemaakte terrarium) zodat de beestjes niet kunnen ontsnappen, maar let daarbij wel op dat er voldoende luchtgaten in de afdekking zitten. Zo krijgen de beestjes wel voldoende zuurstof en is er voldoende ventilatie in de bak. Afdekken met vliegengaas geeft bijvoorbeeld veel ventilatie. Bij slakken moet je dit vervolgens wel goed vastzetten, omdat slakken 10 tot 50 keer hun lichaamsgewicht kunnen tillen en anders zo kunnen ontsnappen.
Onderzoek bij de dieren die je gaat houden wat ze nodig hebben. Indien je een starterspakket met dieren besteld zit er meestal ook al een uitleg bij.
Benodigdheden voor ons voorbeeld met slakken:
*) Terrarium:
Als terrarium kun je verschillende soorten doorzichtige bakken kiezen. Een bak geschikt voor reptielen of een aquarium is vaak heel geschikt, al is een aquarium vaak wat lastiger schoonmaken. Zelfs een plastic bak met deksel kan geschikt gemaakt worden door er voldoende luchtgaten in te maken.
Let er dus wel op dat er voldoende ventilatie is! Afdekken met vliegengaas geeft veel ventilatie. Bij slakken moet je dit vervolgens wel goed vastzetten omdat slakken 10 tot 50 keer hun lichaamsgewicht kunnen tillen en zo kunnen ontsnappen.
Let op dat je de grootte van de bak aanpast aan de behoeften van de dieren. Voor wat rupsen is een bak van 30x30x45 cm bijvoorbeeld genoeg, maar wil je de vlinders er ook in kunnen houden, dan moet de bak wel groter zijn zodat ze rond kunnen vliegen.
Maak de bak van tevoren goed schoon met kokend water en een mild reinigingsmiddel. Daarna de bak heel goed schoonspoelen zodat je zeker weet dat alle schoonmaakmiddelen weer weg zijn. De meeste beestjes kunnen hier niet tegen en dan vergiftig je ze misschien.
Je zet het terrarium op een niet te warme, lichte plek in de groepsruimte.
Cognitieve ontwikkeling
Kinderen observeren hoe de beestjes leven en wat ze nodig hebben en leren hierdoor veel over de natuur.
Emotionele ontwikkeling
Kinderen leren respect voor hun leefomgeving te hebben, door met respect voor deze beestjes te zorgen, te onderzoeken wat zij nodig hebben en daaraan te voldoen.
Calandstraat 24B
3316 EA Dordrecht
tel: 078 – 20 01 036
[email protected]
BSO in Bloei is onderdeel van Pebblz
