De fietsenmaker

De kinderen gaan leren hoe je een lekke fietsband plakt.

Voorbereiding

Zorg dat je alle benodigde materialen verzameld en klaar zet. Aangezien je een oude fiets of een los, oud wiel nodig hebt is het verstandig om hier ruim op tijd naar op zoek te gaan. 

Inleiding

Vertel de kinderen dat Nederland een echt fietsland is. Dat is fijn want fietsen is goed voor je gezondheid en voor het klimaat. In totaal fietsen Nederlanders zo’n 15 miljard kilometer per jaar. Dat is ruim 880 kilometer per persoon, verdeeld over ongeveer 250 tot 300 fietsritten. Daarmee is de fiets goed voor bijna een kwart van onze verplaatsingen.Volgens de laatste schatting zijn er 22,8 miljoen fietsen in Nederland. Daarmee bezit iedere Nederlander dus minimaal 1 fiets, en dat is uniek in de wereld.

Met zo veel fietsen zijn er dus ook een hoop fietsenmakers in ons land. Wanneer er iets kapot is aan jouw fiets, je rem doet het niet meer of jouw spaken zijn kapot, dan kan de fietsenmaker dit repareren. Ook wanneer je een lekke band hebt kun je jouw fiets naar de fietsenmaker brengen. Maar een lekke band kun je ook heel goed zelf plakken! 

Vertel de kinderen dat ze dat vandaag gaan oefenen. Heeft één van de kinderen misschien al eens een band geplakt? Bekijk samen met de kinderen het onderstaande filmpje van de anwb, waarin stap voor stap wordt uitgelegd hoe je een band moet plakken. 

https://www.anwb.nl/fiets/onderhoud/fietsband-plakken

Kern

Nu gaan de kinderen zelf een lekke band plakken door de onderstaande stappen te doorlopen. Laat ze hierbij zo veel mogelijk zelfstandig werken, maar biedt hulp en ondersteuning wanneer dat nodig is.

1. Controleer altijd eerst het ventiel. Soms is de band niet lek, maar is alleen het ventiel losgedraaid.
2. Zet je fiets voorzichtig op zijn kop. Leg eventueel een kleed of oude kranten op de grond om de fiets tegen beschadigingen te beschermen. 
3. Controleer de buitenkant van je band (het loopvlak) op scherpe voorwerpen. Als je iets scherps vindt, verwijder je dat.
4. Wip de buitenband aan één kant met minimaal drie (kunststof) bandenlichters van de velg. Doe dit voorzichtig, want de bandenlichters kunnen de binnenband beschadigen.
5. Haal de binnenband eruit en controleer de binnenzijde van je buitenband op onregelmatigheden. Zie je iets (scherps) zitten? Verwijder dit dan.
6. Zoek het lek in je binnenband. Pomp hiervoor eerst de binnenband op. Houd je gezicht dicht bij de band, zodat je de lucht tegen je huid voelt ontsnappen. Begin bij het ventiel en manoeuvreer de band bij het draaien van het wiel tussen het frame door. Kun je het lek op deze manier niet vinden? Pak er dan het teiltje met water erbij. Pomp de band eerst weer op en haal de band dan door het teiltje water. Zodra het lek in het water zit, zul je belletjes omhoog zien komen.
7. Als er een scheur in de binnenband zit, moet de gehele band verwisseld worden. Dit is een klusje dat beter overgelaten kan worden aan de fietsenmaker. Zit er een klein lek in je band? Dan kun je zelf gaan plakken.
8. Haal de band uit het water en markeer de plek waar het lek zit. Laat de band helemaal leeglopen en schuur de plek rondom het lek licht op. Daarna breng je de solutie aan ter grootte van de plakker die je wilt plaatsen. Wacht een paar minuten, breng de plakker aan en druk hem goed aan.  
9. De buitenband terugleggen in de velg kost vrij veel kracht, zeker bij nieuwe buitenbanden. Bandenlichters gebruiken is verleidelijk, maar er is een nadeel: de binnenband kan klem komen te zitten tussen bandenlichter en velg. Daardoor kan er gemakkelijk een nieuw lek ontstaan.
   Veel beter: let erop dat de randen van de buitenband diep in de velg liggen. Daar is de omtrek het kleinst. Vervolgens zet je het wiel stevig tegen de grond (voet op de velg). Met twee handen kun je de binnenband oprekken naar het punt toe waar het laatste stukje over de velg moet. Ook handig is een bandenknecht, te koop in de fietsenwinkel. 
10. Pomp de band op en je kunt weer fietsen!

Afsluiting

Wanneer de band geplakt is en weer is opgepompt kunnen de kinderen de fiets uitproberen door een rondje te rijden. Bespreek met de kinderen hoe ze de activiteit hebben ervaren: Hoe vonden ze het om een band te plakken? Was het makkelijker of moeilijker dan ze vooraf hadden gedacht?

Tips voor de begeleiding

Bij het controleren van de buitenband op scherpe dingen, kunnen de kinderen eventueel hun vingers bezeren. Het is dus aan te raden om vooraf zelf al de band te checken en eventueel scherpe voorwerpen (zoals glas) te verwijderen. 

Optillen van de buitenband en vooral ook het terugleggen van de buitenband op de velg kost vrij veel kracht. Hier zullen de kinderen waarschijnlijk wat hulp van jou bij nodig hebben.