Het douane spel

In deze activiteit gaan we een (tik)spel doen waarbij de douaniers proberen de smokkelaars tegen te houden, die hun smokkelwaar over de grens proberen te krijgen. 

Voorbereiding

Bepaal vooraf waar je het spel wil gaan spelen en zet het spelgebied. Het is belangrijk dat er voldoende ruimte is om te rennen en het is vooral leuk als er veel verstopplekken zijn.

Kies een plek uit voor de ‘bank’ aan een buitenrand van het speelveld en zet hier de bak neer. Bedenk van tevoren of je zelf als spelbegeleider de bank bent waar het goud afgegeven wordt of dat je een kind uit de smokkelaarsgroep de bank laat zijn. Wanneer je zelf de bank bent, kies dan een plek waar je ook goed overzicht over het spelgebied hebt zodat je ook in kan grijpen indien nodig.  

Zorg dat je alle benodigde materialen klaar hebt liggen. 

Inleiding

Vraag de kinderen of ze weten wat een douanier is. Wat doet de douane? Wat komen ze zoal tegen in hun werk? De douane is een overheidsdienst die toezicht houdt op de in- en uitvoer van goederen en het bestrijden van smokkel. Je komt ze dus vaak tegen op de grens tussen landen en bijvoorbeeld op het vliegveld. Daar controleren douaniers reizigers o.a. op de geldigheid van hun paspoort en op het in bezit van verboden middelen. 

Vertel de kinderen dat jullie een spel gaan spelen waarbij de douaniers proberen een groep smokkelaars tegen te houden.

Kern

Verdeel de kinderen in twee groepen en laat ze vast bij elkaar staan; de ene groep zijn de smokkelaars, de andere groep de douaniers. Zorg wel dat ze jouw uitleg allemaal goed kunnen verstaan:

We zitten aan de grens. We hebben geheime informatie ontvangen dat er een smokkelaarsbende vandaag in de buurt is. Daarom patrouilleert de douane vandaag hier. De smokkelaars hebben heel veel gestolen goud, dat ze de grens over willen smokkelen. Want over de grens kunnen ze het makkelijk op de bank zetten. Let op douaniers! 

Spelregels

• De smokkelaars starten aan de ene kant van het speelveld, de bank staat aan de andere kant van het speelveld. De douaniers stellen zich op in het tussenliggende gebied, dit is de ‘grens’. 
• De smokkelaars moeten proberen zo veel mogelijk goud in de bank te krijgen (laat zien waar de bank is). Ze nemen steeds wat goud mee en proberen dit bij de bank te brengen. 
• De douaniers proberen de smokkelaars tegen te houden door ze te tikken. 
• Wanneer een smokkelaar getikt wordt moet hij/zij het goud dat zij bij zich hebben afgeven aan de douanier en het opnieuw proberen. 
• Het spel is klaar als al het goud van de smokkelaars op is of na een afgesproken tijd (bijvoorbeeld 15 minuten)

De smokkelaars mogen even overleggen wat hun tactiek wordt om het goud over de grens te krijgen. Terwijl de smokkelaars overleggen kun je de douane een lint of hesje geven, zodat duidelijk is wie bij welke groep hoort.  

Het spel gaat beginnen. Na het startsignaal mogen de smokkelaars naar de overkant rennen om hun goud bij de bank in te leveren. Lukt het hen om de douaniers te ontwijken?

Afsluiting

Het spel is klaar als al het goud op is of na een afgesproken tijd (bijvoorbeeld 15 minuten). De buit kan dan geteld worden. De groepen kunnen vervolgens van rol wisselen. Als jullie gaan stoppen met het spel is de groep die het meeste goud de grens over heeft weten te smokkelen de winnaar!

Uitbreiding en variatie

Het leukst is om dit spel in het schemer of donker te doen (in de winter aan het eind van de middag bijvoorbeeld). Let dan wel op dat er geen gevaarlijke hindernissen zijn waar ze over kunnen vallen in hun haast om aan de douaniers te ontkomen. 

In plaats van goud kan je natuurlijk ook andere smokkelwaar gebruiken zoals speelgeld, kunstschatten of eten. 

Tips voor de begeleiding

Laat de kinderen zoveel mogelijk zelf hun tactiek bedenken. Vaak weten ze tijdens het tweede potje al betere tactieken te verzinnen dan tijdens de eerste. Je kunt de smokkelaars wel een beetje helpen door wat sturende vragen te stellen: Nemen ze allemaal dezelfde hoeveelheid smokkelwaar mee of is er iemand met weinig smokkelwaar die als afleider dient, zodat de anderen ongezien door kunnen gaan? 

De leukste omgeving voor dit spel is in een bos of park met verstop mogelijkheden. Let dan van tevoren wel goed op dat het spelgebied niet te groot is en dat je het goed en duidelijk afbakent. 

Stem de hoeveelheid smokkelaars en douaniers een beetje op elkaar af. Het moet mogelijk zijn om smokkelwaar naar de overkant te brengen, maar de douaniers moeten natuurlijk wel voldoende smokkelaars te pakken kunnen krijgen. 

Bij een kleinere, kale omgeving kun je de groep douaniers wat kleiner maken. Dan wissel je aan het eind van het spel de rollen niet om, maar wijs je steeds nieuwe douaniers aan. 

Kinderen van 7 tot 9 kunnen ook meedoen, houd de twee groepen dan goed in evenwicht en houd in de gaten dat de jongere kinderen begrijpen wat ze moeten doen. Bij de tactieken zul je bij hen misschien wat meer moeten helpen.