Iedereen zou eigenlijk een keer iets uit eigen tuin gegeten hebben. Je eigen tomaat, komkommer of aardbei. Zelf gekweekt smaken die toch net iets lekkerder!
Introductieactiviteit
In een gesprek introduceren we het thema Boeren Buitenleven. Wat is de route van het eten voor het op je bord komt? Wat is gezonde voeding? De kinderen maken vervolgens samen een moestuin waarin ze verschillende fruit en/ of groenten gaan verbouwen.
Deze activiteit is een mooie gelegenheid om het over gezonde voeding te hebben. Hebben jullie hier beleid op? Hebben de scholen van de kinderen hier beleid op? Zoek indien nodig jullie eigen beleid nog eens op en vraag eventueel na wat het beleid is op de scholen.
Deze activiteit vraagt wat planning van tevoren. Bedenk wat mogelijk is binnen de tijd die je hebt en wat je wil bereiken. Het kweken van groente en fruit kost tijd. Er gaan vaak een paar maanden overheen om van zaadje uit te groeien tot oogst gevende planten. Wil je binnen je thema resultaten hebben dan kun je beter gaan voor snellere methoden. Bijvoorbeeld kant en klare plantjes die al vruchtdragend zijn zoals aardbeien plantjes, tomatenplantjes en paprika plantjes. Je kan ook snel groeiende groente zaaien zoals rucola en wat kruiden. Deze kan je ook binnen in bakken in de vensterbank laten groeien om het proces te versnellen.
Helpen de kinderen thuis wel eens met koken? Hoe wordt er thuis gekookt? Wordt er nog wel eens groenten gesneden of zit dat in kant en klare verpakkingen? Waar komt het eten vandaan? (Uit de winkel? Wordt het thuisgebracht? Of kopen ze het bij de boer?) Hoe komt het eten in de winkel? Bespreek met de kinderen de route van het eten voor het op hun bord komt. Laat de kinderen zelf zoveel mogelijk bedenken hoe dat verloopt. Hebben zij zelf wel eens wat groente of fruit verbouwd? Lukte dat? Hoe ging dat?
Gezonde voeding bestaat meestal uit verschillende verse voedingsmiddelen, en wat is er nou verser dan je eigen verbouwde groenten en fruit! Laten we die zelf gaan verbouwen!
De komende weken duiken we in het boerenleven, daarom kweken we net als de boeren zelf groente en fruit op onze mini-akker: onze eigen moestuin! Bedenk samen met de kinderen een plan voor de moestuin. Is er al een moestuin aanwezig of moet deze nog gemaakt worden? Waar moet de moestuin komen? Wat wil je gaan verbouwen? Voor de kleine plantjes kan het nog te koud zijn om ze meteen buiten in de koude grond te zetten. Waar kun je die dan zetten?
Neem wat eierdozen en maak hier verschillende bakjes van. Vul de bakjes met potgrond en plant hier wat groente of fruit zaadjes in. Door deze op een dienblad in de vensterbank te zetten kunnen de plantjes vast gaan groeien. Geef ze regelmatig water. Als het karton er vochtig uitziet is het goed. Je kan ze eventueel in een kleine plantenkas zetten met een kap erover, dan hoef je ze minder vaak water te geven. Zo’n kap kan je ook zelf maken door een rekje met huishoudfolie te bekleden.
Als er nog geen moestuin is plan je waar deze moet komen en leg je deze aan, zie ook bijlage.
De plantjes die in de vensterbank zijn ontkiemd kunnen in de moestuin. Je kan ze met karton en al in de moestuin zetten, maar je kan ze er ook voorzichtig uithalen. Kijk op de gebruiksaanwijzing van de zaadjes wanneer ze ongeveer naar buiten kunnen. Als ze tussen de 5 en 10 cm groot zijn kan je ze in het goede seizoen meestal wel verpotten.
Als de plantjes in de tuin staan moet je ze natuurlijk ook met veel liefde water geven en onkruid weghalen. En verder is het afwachten tot je kan oogsten!
Welke planten zet je waar? Zorg liefst ook voor wat bloemetjes om bijen aan te trekken voor de bestuiving. Sommige planten houden schadelijk insecten een beetje tegen zoals lavendel, salie, tijm of knoflook. Probeer ook eventueel iets (biologisch en bedoeld voor de moestuin) te vinden tegen slakken.
Oogst met de kinderen de verschillende groenten en fruit als ze daar klaar voor zijn. Misschien kun je hier een lekkere maaltijd mee maken om te proeven wat je zelf verbouwd hebt.
Je kan met de kinderen een dagboek bijhouden (zie bijlage) over hoe snel de plantjes groeien. Hierin kan je opschrijven wanneer de zaadjes geplant zijn. Meet ze iedere week eens op, wanneer zijn ze verpot, wanneer kwamen de bloemetjes of de vruchten en wanneer is er geoogst?
Je kan de moestuin opdelen per bso groep, per bso-dag of zelfs ieder kind een eigen stukje grond geven. Let daarbij wel op dat de plantjes ook wat water krijgen als het kind er een paar dagen niet is, zeker in droge perioden is het soms nodig vaker water te geven.
Laat kinderen zoveel mogelijk zelf doen. Ook het maken van de vierkante meterbak kunnen ze met hulp en begeleiding misschien wel zelf!
Ga regelmatig samen kijken hoe het met de plantjes gaat. Als er problemen ontstaan door bijvoorbeeld ongedierte kun je samen kijken wat je hiertegen kan doen. Kun je een zo biologisch mogelijk oplossing verzinnen?
Als je de kinderen de kleine plantjes in de vensterbank water wil laten geven kun je vooral de jongere kinderen dit het makkelijkste laten doen met een klein gietertje of een klein maatbekertje om te voorkomen dat er meteen een grote plons water over de kwetsbare plantjes heen komt. Leer ze zoveel mogelijk op de aarde te gieten en niet op de plantjes zelf.
Bij het maken van de maaltijd met de eigen verbouwde groente kan je het ook hebben over gezonde voeding: Hebben de kinderen het op school al eens over gezonde voeding gehad? Of misschien hebben jullie het op de bso er al wel eens over gehad? Wat is gezonde voeding? Gezonde voeding bestaat veelal uit verse producten. In kant en klare producten is vaak suiker en zout toegevoegd om het langer houdbaar te maken. (zie ook de volgende website:
Vierkante meterbak (kant en klaar pakket kan natuurlijk ook):
Voor in de moestuin:
Het eerste planten van de zaadjes kan binnen en buiten gedaan worden. De vierkantemeterbak staat buiten.
De kinderen leren hoe plantjes groeien en waar een groot deel van hun eten vandaan komt. Ze leren ook wat er voor nodig is dat de plantjes groeien en hun vruchten afgeven. De verschillende groeistadia van de planten komen zo voorbij.
De kinderen zullen trots zijn als ze hun eigen gekweekte groente of fruit kunnen opeten.
Om plantjes te verpotten moet je heel voorzichtig zijn met de kwetsbare plantjes. Ook het hanteren van de gieter vergt beheersing om het water voorzichtig op de juiste plek te krijgen.
Calandstraat 24B
3316 EA Dordrecht
tel: 078 – 20 01 036
[email protected]
BSO in Bloei is onderdeel van Pebblz
