Vogelverschrikker maken

Deze activiteit bestaat uit het gezamenlijk maken van een vogelverschrikker, die ook echt buiten in de tuin kan staan. 

Voorbereiding

Zorg dat je de diverse materialen klaar hebt liggen, zodat de kinderen meteen aan de slag kunnen. Je kunt eventueel vooraf aan ouders vragen of zij nog oude kleding hebben die jullie mogen gebruiken. Zorg dat je voldoende gereedschap en materiaal hebt voor elk kind dat meedoet.

Inleiding

Vraag de kinderen of ze weten wat een vogelverschrikker is en waar die voor dient. Laat eventueel een plaatje zien ter illustratie. Vogelverschrikkers worden in de tuin geplaatst om op die manier vogels uit de tuin te houden. Vogels eten namelijk graag zaden en vruchten uit de tuin. Het gevolg is dat er minder of geen gewassen meer groeien in de groentetuin en dat alle lekkere kersen, bessen en andere vruchten worden opgegeten door de vogels. Dat willen we natuurlijk niet, en daarom zetten we een vogelverschrikker in de tuin.
Het idee is dat de vogels denken dat er een mens in de tuin staat en dat ze daardoor niet in de tuin durven te komen.  Helaas werkt een vogelverschrikker vaak maar tijdelijk, want na een poosje hebben de vogels door dat het maar een pop is en bouwen ze soms zelfs nesten in de vogelverschrikker. Toch is het leuk om zelf zo’n pop te maken, het staat gezellig en is decoratief.

Kern

Natuurlijk heb je meteen een plaatje in je hoofd hoe een vogelverschrikker eruit hoort te zien, maar je kunt hem net zo maken als je zelf wilt. Kleed hem aan zoals je wilt, geef hem lange haren of een eng gezicht. Er zijn geen eisen aan hoe je vogelverschrikker eruit moet zien, of hoe groot hij moet zijn. Maar natuurlijk; hoe kleiner, hoe minder indrukwekkend voor de vogels hij zal zijn.

Het frame

Als je een vogelverschrikker maakt, begin je bij het maken van een frame. Hier heb je twee latten voor nodig, een lange en een korte. (1,5 m en 1 m).  Samen met de kinderen maak je van de latten een kruis, waarbij de verticale poot langer is dan de horizontale. 

Het lichaam

Nu gaan we het lichaam vormgeven door de vogelverschrikker kleding aan te trekken en deze op te vullen. Hiervoor kun je oude kleding gebruiken. Zorg dat je meerdere kledingstukken hebt liggen zodat de kinderen zelf kunnen kiezen en bepalen hoe de vogelverschrikker er uit komt te zien. Bindt het kledingstuk aan de onderkant en bij de armen en voeten goed dicht met touw of ijzerdraad, zodat je kunt vullen. Het opvullen van de kleding kun je doen met stro, hooi, bladeren of gras. Liever geen papiersnippers, omdat dit vergaat in de regen.

Eerst ga je het bovenlichaam maken. Gebruik de horizontale stokken als armen. Let er bij het uitzoeken van de kleding goed op dat je de ‘armen’ niet kunt buigen, zoals bij mensen het geval is. Een blouse is hiervoor het meest handig om te gebruiken aangezien je die open en dicht kunt knopen, maar andere kleding (zoals een jurk) kan eventueel ook. Deze kun je openknippen, aantrekken en dan weer dichtmaken.

Ook de onderkant van de vogelverschrikker moet aangekleed worden. Het beste gaat dit met een tuinbroek, maar andere broeken kunnen ook. Je kunt de lat door een van de broekspijpen leiden, of een gat knippen op kruishoogte en daar de lat door steken. Vervolgens knoop je de pijpen dicht en vul je de benen op met vulmateriaal.

Handen en voeten

Een vogelverschrikker krijgt handen en voeten door opgevulde (hand-)schoenen te gebruiken. Voor de handen zijn tuinhandschoenen handig en voor de voeten zijn regenlaarzen een goede keus. Deze maak je vast aan de mouwen en broekspijpen. Dit kun je doen door middel van nieten, vastnaaien of tape gebruiken. Je kunt ook stengels stro of takken uit de mouwen en broekspijpen laten steken.

Het hoofd

Het hoofd kun je op diverse manieren maken, bijvoorbeeld met een kussensloop, een stuk stof of een jute zak. Deze vul je ook en knoop je dicht met touw of ijzerdraad rond de hals, bovenop de verticale lat (dichtknopen met de lat erin). Het gezicht van de vogelverschrikker kan erop getekend worden, of je kunt met knopen en stukjes stof of papier een gezicht erop plakken. 

Het uiterlijk

Nu is het tijd voor de styling! Gebruik hiervoor diverse attributen zoals petjes, bretels, een bezem / hark, of geef hem haren. Dit laatste kun je doen met stro of wol. Ook kun je eventueel nog allerlei sliertjes of glimmende dingen aan zijn armen en kleding bevestigen, dit helpt bij het verjagen van vogels.

Afsluiting

De vogelverschrikker is af! Zet hem op een geschikte plek op het bso plein. Graaf de verticale poot goed in zodat hij stevig staat. Het leukst is het natuurlijk als de vogelverschrikker écht buiten wordt gezet, maar is dit niet mogelijk dan kan de vogelverschrikker natuurlijk ook prima ter decoratie binnen worden gebruikt. Misschien kan hij in dat geval na afloop van het thema verloot worden zodat hij dienst kan doen in de tuin van een van de kinderen thuis?

Uitbreiding en variatie

Een gezamenlijk project is leuk, maar misschien willen de kinderen liever ieder een eigen vogelverschrikker maken? Maak dan kleine mini-verschrikkertjes! De kinderen kunnen dan makkelijker zelf het kruis timmeren. Zorg hierbij wel voldoende toezicht en hulp, aangepast op de leeftijd. Voor kleding kan poppen- of babykleding gebruikt worden, maar met wat lapjes of oude sokken en een nietmachine is ook vrij snel zelf kleding te maken. Armen en benen kunnen eventueel nog van rolletjes (kranten-)papier gemaakt worden.

Tips voor de begeleiding

Bij het maken van één gezamenlijke vogelverschrikker wil je zoveel mogelijk kinderen kunnen betrekken. Verdeel daarom vooraf duidelijk de taken, zodat iedereen actief mee kan doen. Spreek bijvoorbeeld af wie het frame gaan maken en wie maken het hoofd. Twee tot drie kinderen maken samen het bovenlijf en een ander groepje maakt het onderlijf. Vier kinderen kunnen ieder een hand of voet maken en vastmaken en weer een ander groepje kan samen de styling bij elkaar zoeken en doen. Zo maak je met meerdere kinderen toch één grote vogelverschrikker!

Gebruik van gereedschap

In deze activiteit wordt gereedschap gebruikt. Het is dus belangrijk om duidelijke regels te stellen en afspraken te maken over het gebruik ervan en deze ook na te leven! 

Zorg voor veilig gebruik van het materiaal door ze te leren hoe ze met het gereedschap om moeten gaan. Leg bijv. uit hoe de kinderen hun vingers moeten houden tijdens het werken. Bij het timmeren houdt je de spijker vast en sla je eerst een paar keer rustig. Als de spijker er eenmaal een klein beetje in zit kun je de spijker los laten en iets harder slaan. Houd de groep hierbij klein, zodat je goed overzicht hebt en constant toezicht hebt. 

Zorg dat de kinderen het gereedschap goed kunnen vasthouden. Een grote hamer is waarschijnlijk te zwaar, zorg daarom voor kleinere, lichtere hamers.